تأثیر کادمیم بر شاخص های فیزیولو‍‍‍‍‍‍‍‍ژیک، صفات رویشی و غلظت عناصر غذایی در گیاه گوجه فرنگی (lycopersicon esculentum) در کشت بدون خاک

نویسندگان

زهرا قاسمی

z. ghasemi علی اصغر شهابی

a. a. shahabi

چکیده

به منظور بررسی تأثیر کادمیم بر شاخص های فیزیولوژیک، صفات رویشی و غلظت عناصر غذایی در اندام های مختلف گیاه گوجه فرنگی، آزمایشی گلخانه ای در سال 1387 در محل گلخانه مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان اصفهان در قالب طرح آماری بلوک های کامل تصادفی با دو تیمار و 6 تکرار و در مجموع 12 گلدان آزمایشی اجرا گردید. تیمارها شامل تیمار شاهد یعنی افزودن محلول غذایی هوگلند (فاقد کادمیم) و تیمار دوم شامل محلول غذایی هوگلند به علاوه غلظت 20 میکرومولار کادمیم بود. شاخص های مورد اندازه گیری پس از انتقال نشاء و در طول فصل رشد، عبارت بودند از: شاخص های فیزیولوژیک شامل کلروفیل a، b و کاروتنوئیدها و قندهای محلول و نامحلول، صفات رویشی شامل میزان رشد نسبی (rgr)، میزان ماده سازی خالص (nar)، شدت رشد نسبی برگ (rlgr)، نسبت سطح برگ (lar)، سطح ویژه برگی (sla)، نسبت وزن برگی ((lwr، محتوای آب در واحد سطح برگ (lwca) و طول ساقه (ls) و وزن تر و خشک اندام هوایی و ریشه و غلظت عناصر غذایی شامل نیتروژن، فسفر، پتاسیم، منیزیم، آهن، منگنز، روی، مس و عنصر آلاینده کادمیم در برگ، ساقه، ریشه و میوه بود. نتایج نشان داد که وجود غلظت 20 میکرومولار کادمیم در محلول غذایی، سبب تأثیر معنی دار بر برخی شاخص های رویشی شده است، به طوری که شاخص های rgr،nar، rlgr، ls، rdw (وزن خشک ریشه)، rfw (وزن تر ریشه)، sfw (وزن تر اندام هوایی) و sdw (وزن خشک اندام هوایی) به ترتیب 3/13، 4/18، 3/13، 9/18، 5/59، 7/58، 9/53 و 3/65 درصد کاهش و sla به میزان 2/12 درصد افزایش یافت، اما تأثیر معنی دار بر شاخص های فیزیولوژیک نداشت. غلظت کادمیم در تمامی اندام های گیاه به جز میوه نسبت به شاهد افزایش داشت، با این توضیح که در تیمار شاهد چنانکه انتظار می رفت، وجود کادمیم مشاهده نگردید. افزایش غلظت کادمیم در ریشه بر غلظت منگنز و مس، در ساقه بر غلظت منگنز و فسفر و در برگ بر غلظت منگنز اثر معنی دار داشت. به طوری که میزان منگنز در برگ و ساقه نسبت به شاهد به ترتیب 3/5 و 6/87 درصد افزایش و در ریشه 4/58 درصد کاهش یافت. در ساقه، غلظت فسفر 3/33 درصد و در ریشه غلظت مس به میزان دو برابر افزایش نشان داد. در میوه نیز غلظت کلسیم 7/76 درصد کاهش یافت. به طور کلی و به عنوان یک نتیجه گیری از این آزمایش و با توجه به اثرات منفی این عنصر بر رشد گیاه می توان گفت که کادمیم به عنوان یک عنصر سمی برای گوجه فرنگی محسوب شده و به این جهت کشت آن در خاک های آلوده به این عنصر، قابل توجیه نبوده و توصیه نمی شود.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

تأثیر کادمیم بر شاخص‌های فیزیولو‍‍‍‍‍‍‍‍ژیک، صفات رویشی و غلظت عناصر غذایی در گیاه گوجه‌فرنگی (Lycopersicon esculentum) در کشت بدون خاک

In order to determine the effects of cadmium on growth, physiological parameters, and nutritional elements’ concentration in tomato organs in a soilless system, an experiment was conducted in greenhouse of Isfahan Agricultural and Natural Resources Research Center in 2008 with a complete randomized block design with two treatments and 6 replications. The treatments were nutritional solutions of...

متن کامل

اثر پتاسیم و روی در کاهش غلظت کادمیم در اندام‌های مختلف گیاه گوجه‌فرنگی (Lycopersicon esculentum L.) در کشت بدون خاک

To study the effects of potassium (K) and zinc (Zn) with cadmium (Cd) in roots, stem, leaves and fruits of tomato plants, a greenhouse experiment was conducted as factorial based on complete random blocks design. The first factor was Zn at three levels (88.8, 177.6 and 355.2 μg/L) and the second factor was K at three levels (255, 510 and 1020 mg/L). In this experiment, the basic nutrition solut...

متن کامل

ارزیابی بیان فاکتورهای رونویسی SINAC1وCBF1 و برخی شاخص های فیزیولوژیک در دو رقم گیاه گوجه فرنگی (Lycopersicon esculentum Mill.)

Low temperature stress are the most important environmental stresses that limit the growth and yield of tomato plants. In this study, two tomato varieties, Peto Meck and CaljN3 were exposed to cold stress (8 oC) after four weeks of growth and sampled at five times of 2, 5, 24, 72, 144 hours after treatments. The expression of transcription factors SlNAC1 and CBF1 with Real-Time qRT-PCR method a...

متن کامل

بررسی ت‍أثیر پتاسیم و روی بر شاخص های فیزیولوژیک و صفات رویشی گیاه گوجه فرنگی تحت تنش کادمیم در کشت بدون خاک

به منظور بررسی تأثیر پتاسیم و روی بر کاهش اثرات نامطلوب کادمیم بر صفات رویشی و شاخص های فیزیولوژیک گیاه گوجه فرنگی، آزمایشی گلخانه ای در قالب طرح آماری بلوک های کامل تصادفی به صورت فاکتوریل به اجرا درآمد. فاکتور اول شامل سه سطح روی با غلظت های 8/88، 6/177 و 2/355 میکروگرم در لیتر و فاکتور دوم سه سطح پتاسیم با غلظت های 255، 510 و 1020 میلی گرم در لیتر بود. در این آزمایش، محلول غذایی پایه (محلول ...

متن کامل

اثر پتاسیم و روی در کاهش غلظت کادمیم در اندام های مختلف گیاه گوجه فرنگی (lycopersicon esculentum l.) در کشت بدون خاک

به منظور بررسی اثر پتاسیم و روی با کادمیم در ریشه، ساقه، برگ و میوه گیاه گوجه فرنگی، آزمایشی گلخانه ای به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی به اجرا در آمد. فاکتور اول سه سطح روی (8/88، 6/177 و 2/355 میکروگرم در لیتر) و فاکتور دوم سه سطح پتاسیم (255، 510 و 1020 میلی گرم در لیتر) بود. در این آزمایش، محلول غذایی پایه (محلول هوگلند) در تمامی تیمارها حاوی غلظت 20 میکرومولار کادمیم بود. ...

متن کامل

بررسی ت‍أثیر پتاسیم و روی بر شاخص‌های فیزیولوژیک و صفات رویشی گیاه گوجه‌فرنگی تحت تنش کادمیم در کشت بدون خاک

To study the effects of potassium and zinc on decreasing the cadmium (Cd) toxicity on growth and physiological parameters of tomato (Lycopersicon esculentum Mill.) a greenhouse experiment was conducted in a soilless system with complete randomized block factorial design. Zinc (Zn) was applied in three levels: 88.8, 177.6 and 355.2 µg L-1 as the first factor. The second factor was potassium (K) ...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
علوم و فنون کشت های گلخانه ای

جلد ۱، شماره ۲، صفحات ۵۵-۶۶

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023